Typ filiżanki trembleuse pojawił się w XVII w. w Saint-Cloud, w jednej z pierwszych europejskich manufaktur jaka zasłynęła z produkcji niezwykle delikatnych, białych naczyń. Zostały specjalnie zaprojektowane do spożywania kawy, czekolady czy herbaty, egzotycznych napojów jakie wówczas docierały do Europy wraz z przekonaniem o ich regeneracyjnych, czy też leczniczych właściwościach. Popularność trembleuse zdecydowanie wzrosła w 1 poł. XVIII w., kiedy to wspomniane napoje stały się w Europie absolutnym hitem. Ten charakter zainspirował do równie egzotycznych kształtów, choć zasadniczo prototypem jest oczywiście chińska porcelana, od średniowiecza niezwykle popularna w Europie i też niezwykle droga, stąd już w XVI w. rozpoczęto poszukiwania tajników chińskiej produkcji, ale to już inny temat.
Cechą charakterystyczną trembleuse były w większości spodki z podniesionym spodem lub galerią, nierzadko ozdobną i skomplikowaną oraz filiżanka z dwoma symetrycznymi uchwytami. Galeria miała ją zabezpieczać i zapewniać stabilność w sytuacji, gdy używała jej osoba chora, czy spożywająca napój w łóżku, ale także znerwicowana. No cóż, mamy barok. Gorsety i sztywny savoir-vivre, jaki w połączeniu z modą i w ogóle stylem ówczesnego życia miały prawo zachwiać emocjonalną stabilnością niejednego, zwłaszcza tej towarzyskiej części, w związku z czym taka filiżanka z pewnością nie tylko koiła ciepłą zawartością, ale i mniej stresowała. Z czasem, by czynnik psychologiczny złagodzić wśród europejskich elit, nerwowość - jak niegdyś przekonywał Roy Porter - uznano za oznakę elegancji.
Jean-Étienne Liotard, Dziewczyna z czekoladą
Filiżanka trembleuse oraz spodek z manufaktury Du Paquier (Wiedeń, zał. 1719)
skąd pochodziły najbardziej skomplikowane przykłady tego typu ceramiki
1730-35
Victoria&Albert Muzeum
Jean-Étienne Liotard, Dama nalewająca czekoladę
... i z wilanowskiej kolekcji niezwykle ozdobna filiżanka typu trembleuse z monogramem króla Stanisława Augusta
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz